Na pewno wynika to z faktu, że różnimy się od siebie – lubimy inne rzeczy, byłyśmy wychowane w różnych środowiskach, mamy inne talenty, inne możliwości psycho – fizyczne. Ale chęć i łatwość z jaką zabieramy się do zadań jest zależna również od naszej motywacji wewnętrznej, a ta z kolei wzmacniana jest najważniejszymi dla nas wartościami – mocą i znaczeniem z nich płynącymi.

Czym więc właściwie jest motywacja wewnętrzna?

Według Wikipedii, motywacja wewnętrzna powoduje zachowanie, którego celem nie jest osiągnięcie zewnętrznych nagród, a podejmowana aktywność jest celem samym w sobie.

Czynności motywowane wewnętrznie prowadzą do specyficznego stanu umysłu, nazywanego poczuciem przepływu (flow), które polega na utracie poczucia upływu czasu oraz na koncentracji na samej czynności wykonywania zadania, z odsunięciem na drugi plan jego rezultatu.

Motywację tę, możemy rozumieć również jako coś, co pobudza nas do działania i pozwala w tym działaniu wytrwać, bo dzięki temu jest nam przyjemnie, poznajemy coś nowego, czy w sposób naturalny poszerzamy wiedzę i rozwijamy swój potencjał.

Dla kontrastu, motywacja zewnętrzna, to angażowanie się w daną aktywność dla osiągnięcia pożądanych konsekwencji zewnętrznych, a nie dla samej aktywności.

Weźmy przykład ćwiczeń – niektóre osoby regularnie ćwiczą ponieważ lubią ruch (motywacja wewnętrzna), inne zaś dlatego, że mają zalecenie od lekarza aby schudnąć (motywacja zewnętrzna). Można też zaczynać daną czynność, nie mając na nią ochoty, ale w jej trakcie odkryć, że czerpiemy z niej prawdziwą przyjemność i mamy ochotę na więcej (motywacja wewnętrzna).

Gdybyśmy chciały określić czy dane zachowanie wynika z motywacji wewnętrznej czy zewnętrznej, powinnyśmy odpowiedzieć sobie na pytanie po co to robię?

I tutaj pojawia się temat wartości osobistych

Wartości możemy rozumieć jako życiowe wytyczne którymi kieruje się każdy człowiek, a które są dobrowolnie przez niego wybrane lub przekazane w wyniku wychowania czy edukacji. Wartości osobiste odzwierciedlają wewnętrzne przekonania, potrzeby, pragnienia i priorytety. Są one częścią parametrów zachowania, które ludzie posiadają i uważają za prawidłowe.

Tak rozumiane osobiste wartości bywają elastyczne i mogą zmieniać się w czasie, gdy my dorastamy i zmieniamy się, doświadczamy różnych sytuacji i pokonujemy nieuniknione, życiowe trudności.

Skąd pomysł, że wartości osobiste wpływają na motywację wewnętrzną, która z kolei w sposób naturalny, przyjemny i lekki może doprowadzić nas do zrealizowania naszych planów, osiągnięcia sukcesu i spełnienia? Chętniej zabieramy się do określonego zadania, kiedy czujemy i wiemy, że jest ono dla nas ważne. Kiedy odzwierciedla nasze przekonania, jest zgodne z zasadami, którymi się kierujemy, rozpala w nas ciekawość poznawczą i dzięki któremu czujemy, że wnosi to „coś” do naszego życia, w którym codzienność nabiera więcej sensu. Mamy wtedy poczucie, że płyniemy z prądem, gotowe na ewentualne wyzwania, zmotywowane od środka do tego aby kontynuować, nie poddawać się, realizować swoje plany, cele, marzenia, które przecież są odzwierciedleniem wszystkiego tego co dla nas ważne, tego kim już jesteśmy i tego kim jeszcze możemy się stać. Podążanie za swoją ciekawością z jednoczesnym wykorzystywaniem już posiadanych zasobów i potencjałów, które będą wsparte fundamentami wartości – motorami motywacji, mogą doprowadzić nas tam gdzie naprawdę chcemy dojść.

Aby ta ścieżka była łatwiejsza, zapraszam Cię teraz do odkrycia Twoich osobistych wartości…

Przygotuj kartkę papieru, coś do pisania i daj sobie czas na refleksję…Odpowiedzi zapisuj kiedy tylko pojawią się w Twojej głowie:

Na początek przypomnij sobie siebie z dzieciństwa, przywołaj pierwsze wspomnienia tego jaka byłaś w tamtym czasie? Jak i z kim spędzałaś czas? Co było wtedy ważne?

Teraz pomyśl o czasie swojego dorastania i wchodzenia w dorosłość – Co wtedy było ważne? Kogo uważałaś za autorytet? Idola? Jakie cechy jakie wartości uosabiał/a?

Przywołaj w pamięci najważniejsze wydarzenia swojego życia – jakie uczucia w Tobie wywołały? Jakie wartości odzwierciedlały?

Pomyśl o swoich ulubionych książkach, piosenkach, filmach, obrazach czy innych przejawach kultury i sztuki, które są dla Ciebie ważne- jakie słowa, sentencje i znaczenia się w nich kryją?

Teraz pomyśl o swoich przyjaciołach – za co ich cenisz?

Następnie zajmiemy się pracą – jakie wartości sprawiły, że w życiu zawodowym robisz to co robisz?

Które elementy Twojej pracy są dla Ciebie najważniejsze? Jakich wartości dotyczą?

Kiedy myślisz o wszystkich aspektach swojego życia, które wartości na tym etapie są dla Ciebie ważne? Które chciałabyś rozwijać?

Teraz popatrz na swoje odpowiedzi – czy jakieś wartości się powtarzają? Które były ważne kiedy byłaś dzieckiem, a które są ważne teraz? Co się zmieniło?

Kiedy już przeanalizujesz swoje odpowiedzi, spróbuj wybrać 3 najważniejsze dla siebie wartości – zastanów się też w jaki sposób, realnie manifestujesz je w swoim życiu i jak się z tym czujesz. Czy wartości, które wyznajesz działają na Twoją korzyść? Dodają siły, odwagi i wiary w siebie? Są wewnętrznym motywatorem?

Jeśli nie – czas na odkrycie dlaczego bazujemy na czymś co nam nie służy i świadomą zmianę niechcianych przekonań.

A jeśli tak – cała naprzód do życia w zgodzie z sobą i realizowania swojego potencjału!

Agnieszka Zawiślak jest edukatorką, trenerką, coachem i facylitatorem. Ukończyła Kulturoznawstwo i Pedagogikę na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach oraz Akademię Coachingu w Instytucie Coaching People w Katowicach. Od 2006 roku jest zaangażowana w międzynarodowe projekty młodzieżowe, w których początkowo brała udział jako uczestniczka – wolontariuszka, a z biegiem czasu, doświadczeniem i edukacją, zdobytą dzięki udziałowi w szkoleniach, seminariach i kursach, rozpoczęła pracę jako freelance trener i facylitator. Obecnie współpracuje z organizacjami młodzieżowymi w całej Europie.

Wierzy, że uczenie się i rozwój wynika z wielu różnych doświadczeń życiowych, które pozwalają jednostce doświadczyć wyjścia ze swojej strefy komfortu – „Poza strefą komfortu, jest tam gdzie zaczyna dziać się magia”.

Niniejszy artykuł powstał jako rezultat projektu „Wider Horizons”, realizowanego przez Fundację Wspierania Rozwoju Innowator.

Projekt współfinansowany z funduszy Komisji Europejskiej w ramach programu Erasmus+ (Akcja 1 Mobilność edukacyjna, Mobilność kadry edukacji dorosłych, Umowa numer 2020-1-PL01-KA104-079945).

Publikacja odzwierciedla jedynie stanowisko autora. Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za umieszczoną w niej zawartość merytoryczną oraz za sposób wykorzystania zawartych w niej informacji.